Soňky ýyllarda kislorod bejergisiniň saglygy goraýyşdaky ornuna has köp adam üns berdi. Kislorod bejergisi diňe bir lukmançylykda möhüm lukmançylyk usuly bolman, eýsem öý saglygy modasynyň hem tertibi.
Kislorod bejergisi näme?
Kislorod bejergisi, dem alýan howadaky kislorod konsentrasiýasyny ýokarlandyrmak arkaly bedeniň gipoksiki ýagdaýyny ýeňilleşdirýän ýa-da düzedýän lukmançylyk çäresi.
Näme üçin kislorod gerek?
Esasan gipoksiýa wagtynda ýüze çykýan ýagdaýlary aýyrmak üçin ulanylýar, baş aýlanmak, palpitasiýa, döşüň gysylmagy, demikmek we ş.m. Şeýle hem esasy keselleri bejermekde ulanylýar. Şol bir wagtyň özünde kislorod bedeniň garşylygyny gowulaşdyryp, metabolizmi ösdürip biler.
Kislorodyň täsiri
Kislorodyň dem almagy gan kislorodyny gowulaşdyryp, näsagyň dem alyş ulgamynyň mümkin boldugyça gysga wagtda kadaly ýagdaýa gelmegine kömek edip biler. Adatça kislorod bejergisinde dowam ediň, ýagdaýy ýeňilleşdirip bilersiňiz. Mundan başga-da, kislorod näsagyň newrologiki işini, bedeniň immunitetini we beden çalşygyny gowulaşdyryp biler.
Kislorod üçin garşylyklar we görkezmeler
Kislorodyň dem almagyna düýbünden garşylyk ýok
Kislorod ýiti ýa-da dowamly gipoksemiýa üçin amatlydyr, meselem: ýanmak, öýken ýokançlygy, COPD, ýürek bulanma, öýken emboliýasy, öýkeniň ýiti şikesleri, kömürturşy gazy ýa-da sianid zäherlenmesi, gaz emboliýasy we beýleki şertler.
Kislorodyň ýörelgeleri
Resept ýörelgeleri: Kislorod kislorod bejergisinde ýörite derman hökmünde ulanylmaly we kislorod bejergisi üçin resept ýa-da lukmanyň buýrugy berilmelidir.
De-eskalasiýa ýörelgesi: Näbelli sebäbiň agyr gipoksemiýasy bolan näsaglar üçin de-eskalasiýa ýörelgesi durmuşa geçirilmelidir we ýokary konsentrasiýadan pes konsentrasiýa çenli kislorod bejergisi şertlere görä saýlanmalydyr.
Maksada gönükdirilen ýörelge: Dürli kesellere görä amatly kislorod bejergisini saýlaň. Kömürturşy gazyny saklamak howpy bolan hassalar üçin maslahat berilýän kislorod bilen doýmak maksady 88% -93%, kömürturşy gazyny saklamak howpy bolmadyk hassalar üçin maslahat berilýän kislorod bilen doýmak maksady 94-98%
Köplenç ulanylýan kislorod dem alyş gurallary
- Kislorod turbasy
Kliniki tejribede iň köp ulanylýan kislorod, Kislorod turbasy bilen dem alýan kislorodyň göwrüm bölegi kislorod akymynyň tizligi bilen baglanyşykly, ýöne kislorod turbasyny doly nemlendirip bolmaýar we näsag 5L / min-dan ýokary akym tizligine çydap bilmeýär.
- Maska
- Dinönekeý maska: Ylhamlanan kislorod mukdaryny 40-60% üpjün edip biler we kislorod akymynyň tizligi 5L / min-den pes bolmaly däldir. Gipoksemiýa we giperkapniýa howpy bolmadyk hassalar üçin amatlydyr.
- Bölekleýin dem alyş we dem almaýan kislorod saklaýan maskalar: Gowy möhürlenen maskalary bölekleýin dikeltmek üçin, kislorod akymy 6-10L / min bolanda, ylhamlanan kislorodyň göwrüm bölegi 35-60% -e ýetip biler. Tämizlenmeýän maskalaryň kislorod akymynyň tizligi azyndan 6L / min bolmaly. CO2 saklamak howpy bolanlar üçin amatly däl. dowamly obstruktiw öýken keseli bolan näsaglaryň.
- Wenturi maskasy: 24%, 28%, 31%, 35%, 40% we 60% kislorod konsentrasiýasyny üpjün edip bilýän ýokary akymly takyk kislorod üpjünçiligi enjamy. Giperkapniýa keseli bolan gipoksiki näsaglar üçin amatlydyr.
- Transnazal ýokary akymly kislorod bejeriş enjamy: Burun ýokary akymly kislorod bejeriş enjamlaryna burun kanula kislorod ulgamlary we howa kislorod mikserleri girýär. Esasan ýiti dem alyş ýetmezçiliginde, uzaldylandan soň yzygiderli kislorod bejergisinde, bronhoskopiýa we beýleki invaziv amallarda ulanylýar. Kliniki taýdan ulanylanda, iň aýdyň täsir ýiti gipoksiki dem alyş ýetmezçiligi bolan näsaglarda bolýar.
Burun kislorod turbasynyň işleýiş usuly
Ulanmak üçin görkezmeler: Burun wilkasyny kislorod dem alyş turbasynyň burnuna salyň, turbany näsagyň gulagynyň arkasyndan boýnuň öň tarapyna aýlaň we gulaga goýuň
Bellik: Kislorod iň ýokary tizlikde 6L / min tizlikde kislorod dem alyş turbasy arkaly üpjün edilýär. Kislorod akymynyň peselmegi burun guraklygynyň we oňaýsyzlygyň ýüze çykmagyny azaldyp biler. Kislorod dem alyş turbasynyň uzynlygy bogulmak we bogulmak howpunyň öňüni almak üçin gaty uzyn bolmaly däldir.
Burun kislorod kannulasynyň artykmaçlyklary we kemçilikleri
Burun kislorod turbasynyň kislorod dem alyşynyň esasy artykmaçlyklary, ýönekeý we amatly bolmagy, ekspektora we iýmitlenmegine täsir etmeýär. Adetmezçiligi, kislorodyň konsentrasiýasynyň hemişelik däldigi we näsagyň dem almagyna aňsat täsir etmegi.
Ordinaryönekeý maska bilen kislorody nädip etmeli
Dinönekeý maskalarda howa saklaýjy haltalar ýok. Maskanyň iki gapdalynda işleýiş deşikleri bar. Dem alanda töwerekdäki howa aýlanyp bilýär we dem alanda gaz çykarylyp bilner.
Bellik: Açylmadyk turbageçirijiler ýa-da kislorodyň pes derejesi näsagyň ýeterlik kislorod almagyna we çykarylan kömürturşy gazyny täzeden dem almagyna sebäp bolar. Şonuň üçin ýüze çykýan islendik meseläni hakyky wagtda gözegçilikde saklamaga we wagtynda çözmäge üns berilmelidir.
Adaty maskalar bilen kislorodyň artykmaçlyklary
Agzadan dem alýan hassalar üçin gaharlandyryjy däl
Has yzygiderli ylhamlanan kislorod konsentrasiýasyny üpjün edip biler
Dem alyş usulynyň üýtgemegi ylhamlanan kislorodyň konsentrasiýasyny üýtgetmeýär
Kislorody nemlendirip bilýär, burun mukozasyna az gaharlanýar
Flowokary akymly gaz maskadaky çykarylýan kömürturşy gazynyň ýok edilmegine kömek edip biler we kömürturşy gazynyň gaýtalanýan dem alyşy ýok.
Wenturi maska kislorod usuly
Wenturi maskasy daş-töweregi howany kislorod bilen garyşdyrmak üçin reaktiw garyşyk ýörelgesini ulanýar. Kislorodyň ýa-da howa girelgesiniň ululygyny sazlamak bilen, zerur Fio2-den garyşyk gaz öndürilýär. Wenturi maskasynyň düýbünde dürli reňkli duralgalary görkezýän dürli reňkli ýazgylar bar.
ÜNS BERI .: Wenturi maskalary öndüriji tarapyndan reňkli, şonuň üçin kislorod akymynyň tizligini görkezilişi ýaly dogry kesgitlemek üçin aýratyn üns gerek.
Flowokary akymly burun kanula usuly
40L / min-dan ýokary akym tizliginde kislorod bilen üpjün ediň, akymyň çäkliligi sebäpli adaty burun kanulary we maskalary sebäpli dörän kislorod akymyny ýeňip geçiň. Kislorod hassanyň oňaýsyzlygynyň we ýylyň ahyrynda şikes ýetmeginiň öňüni almak üçin gyzdyrylýar we nemlendirilýär. Highokary akymly burun kanulasy ortaça oňyn ahyrky ekspirator basyşyny döredýär. Atelektazdan dynýar we funksional galyndy kuwwatyny ýokarlandyrýar, dem alyş netijeliligini ýokarlandyrýar we endotracheal intubasiýa we mehaniki şemallaşdyrma zerurlygyny azaldýar.
Işleýiş ädimleri: ilki bilen, kislorod turbasyny hassahananyň kislorod turbageçirijisine birikdiriň, howa turbasyny hassahananyň howa turbageçirijisine birikdiriň, howa-kislorod mikserinde zerur kislorod konsentrasiýasyny düzüň we beýikligi öwürmek üçin akym ölçegindäki akym tizligini sazlaň. burun burun Kateter, burun päsgelçiliginden ýeterlik howa akymyny üpjün etmek üçin dem alyş zynjyryna birikdirildi. Näsagy kanulirlemezden, burun wilkasyny burnuna goýup, kanula berkitmezden ozal gazyň gyzmagyna we çyglylygyna rugsat beriň (ujy burnuňy doly möhürlemeli däldir)
Bellik: Näsagda ýokary akymly burun kanulasyny ulanmazdan ozal, öndürijiniň görkezmesine ýa-da hünärmeniň ýolbaşçylygynda gurulmalydyr.
Kislorod dem alanda näme üçin çyglylygy ulanmaly?
Lukmançylyk kislorody arassa kisloroddyr. Gaz gury we çyglylygy ýok. Gury kislorod hassanyň ýokarky dem alyş ýollarynyň mukozasyny gaharlandyrar, hassanyň rahatsyzlygyny aňsatlaşdyrar we hatda mukozanyň zeperlenmegine sebäp bolar. Şonuň üçin bu ýagdaýyň öňüni almak üçin kislorod berlende nemlendiriji çüýşäni ulanmaly.
Çyglylyk çüýşesine haýsy suw goşmaly?
Çyglylyk suwuklygy sanjym üçin arassa suw ýa-da suw bolmaly we sowuk gaýnadylan suw ýa-da distillendirilen suw bilen doldurylyp bilner
Haýsy hassalar uzak möhletli kislorod bejergisini talap edýärler?
Häzirki wagtda uzak möhletli kislorod alýan adamlara esasan kardiopulmoner ýetmezçiligi sebäpli dörän dowamly gipoksiýa bilen kesellänler, orta we terminaly COPD hassalary, ahyrky interstisial öýken fibrozy we dowamly çep ýürek ýetmezçiligi ýaly hassalar girýär. Garrylar köplenç bu keselleriň esasy pidasy bolýarlar.
Kislorod akymynyň klassifikasiýasy
Pes akymly kislorod dem alyşy kislorodyň konsentrasiýasy 25-29%, 1-2L / min, dowamly obstruktiw öýken keseli, II görnüşli dem alyş ýetmezçiligi, korpus, öýken ödemi, operasiýadan soňky hassalar, şok, koma ýa-da beýni keseli we ş.m. ýaly kömürturşy gazynyň saklanmagy bilen bilelikde gipoksiýa bilen kesellänler üçin amatly.
Orta akymly kislorod dem alyş konsentrasiýasy 40-60%, 3-4L / min, gipoksiýa we kömürturşy gazy saklanmaýan näsaglar üçin amatly
Flowokary akymly kislorod dem alyşy 60% -den gowrak we 5L / min-dan gowrak dem alýan kislorod konsentrasiýasyna eýe. Gaty gipoksiýa bilen kesellänler üçin amatly, ýöne kömürturşy gazy saklanmaýar. Aciti dem alyş we gan aýlanyşygy, sagdan çepe awlan dogabitdi ýürek keseli, uglerod monoksitinden zäherlenmek we ş.m.
Operasiýadan soň näme üçin kislorod gerek?
Anestezi we agyry näsaglarda aňsatlyk bilen dem alyş çäklendirmelerini döredip, gipoksiýa sebäp bolup biler, şonuň üçin hassanyň gany kislorodyň bölekleýin basyşyny we doýgunlygyny ýokarlandyrmak, näsagyň ýarasynyň bejergisini ýokarlandyrmak we beýniniň we miokard öýjükleriniň zeperlenmeginiň öňüni almak üçin näsaga kislorod berilmelidir. Näsagyň operasiýadan soňky agyrysyny aýyryň
Näme üçin dowamly öýken hassalary üçin kislorod bejergisi wagtynda pes konsentrasiýaly kislorod dem alyşyny saýlamaly?
Dowamly obstruktiw öýken keseli, howa akymynyň çäklendirilmegi sebäpli döreýän dowamly öýken şemaly bozulmasy bolany üçin, hassalarda dürli derejeli gipoksemiýa we kömürturşy gazy saklanýar. Kislorod üpjünçiligi ýörelgesine görä “näsag kömürturşy gazy Kömürturşy gazynyň bölekleýin basyşy ýokarlananda pes konsentrasiýaly kislorod dem alyşy berilmelidir; kömürturşy gazynyň bölekleýin basyşy adaty ýa-da peselende, ýokary konsentrasiýaly kislorod dem alyşy berilip bilner. "
Beýni şikesli näsaglar näme üçin kislorod bejergisini saýlaýarlar？
Kislorod bejergisi beýni şikesli näsaglaryň bejeriş täsirini gowulaşdyrmaga, newrologiki funksiýalaryň dikelmegine, nerw öýjükleriniň ödemini we çişme reaksiýalaryny gowulaşdyrmaga, kislorod erkin radikallary ýaly endogen zäherli maddalar arkaly nerw öýjüklerine zeper ýetmegini azaldyp, zeper ýetenleriň dikelmegini çaltlaşdyryp biler. beýni dokumasy.
Näme üçin kisloroddan zäherlenýär？
Bedeniň adaty zerurlyklaryndan has köp kislorod dem almagy netijesinde dörän “zäherlenme”
Kisloroddan zäherlenmegiň alamatlary
Kisloroddan zäherlenmek, öýkeniň täsirinde, öýkeniň ödem, üsgülewük we döş agyry ýaly alamatlar bilen ýüze çykýar; ikinjiden, gözüň bozulmagy ýa-da göz agyrylary ýaly göz rahatsyzlygy ýaly ýüze çykyp biler. Agyr ýagdaýlarda nerw ulgamyna täsir edip, newrologiki näsazlyklara sebäp bolar. Mundan başga-da, aşa kislorod dem almak dem alşyňyza päsgel berip, dem alyş ýollarynyň tutulmagyna we durmuş üçin howply bolup biler.
Kislorodyň zäherliligini bejermek
Öňüni almak bejergiden gowudyr. Uzak möhletli, ýokary konsentrasiýaly kislorod bejergisinden gaça duruň. Occursüze çykandan soň ilki bilen kislorodyň konsentrasiýasyny peseldiň. Specialörite üns gerek: iň esasy zat kislorodyň konsentrasiýasyny dogry saýlamak we gözegçilikde saklamakdyr.
Kislorodyň ýygy-ýygydan dem almagy garaşlylyga sebäp bolarmy?
, Ok, adam bedeniniň elmydama işlemegi üçin kislorod zerurdyr. Kislorody demlemekden maksat, bedeniň kislorod üpjünçiligini gowulandyrmakdyr. Gipoksiki ýagdaý gowulaşsa, kislorody dem almagy bes edip bilersiňiz we garaşlylyk bolmaz.
Kislorodyň dem almagy näme üçin ateelekta sebäp bolýar?
Näsag ýokary konsentrasiýaly kislorod dem alanda, alweolalarda köp mukdarda azot çalşylýar. Bronhial päsgelçilik ýüze çykandan soň, oňa degişli alveolalardaky kislorod öýken aýlanyş gany bilen çalt siňip, dem almagyň atelektazyna sebäp bolar. Gaharlanma, dem almak we ýürek urmagy bilen ýüze çykýar. Çaltlaşdyryň, gan basyşy ýokarlanýar, şonda dem almakda we koma kynçylyk çekip bilersiňiz.
Öňüni alyş çäreleri: sekresiýalaryň howa ýoluny petiklemezligi üçin uludan dem alyň
Retrolental süýümli dokumalar kislorod demgysyndan soň köpelermi?
Bu ýaramaz täsir diňe täze doglan çagalarda bolýar we wagtyndan öň bäbeklerde has ýygy duş gelýär. Esasan retinal vasokonstriksiýa, retinal fibroz sebäpli ýüze çykýar we netijede yzyna gaýtaryp bolmajak körlige sebäp bolýar.
Öňüni alyş çäreleri: Täze doglan çagalar kislorod ulananda, kislorodyň konsentrasiýasy we kislorod dem alyş wagty gözegçilik edilmelidir
Dem alyş depressiýasy näme?
II görnüşli dem alyş ýetmezçiligi bolan näsaglarda köp bolýar. Kömürturşy gazynyň bölekleýin basyşy uzak wagtlap ýokary derejede bolany üçin, dem alyş merkezi kömürturşy gazyna duýgurlygyny ýitirdi. Bu, dem alşyň kadalaşdyrylmagy esasan gipoksiýa arkaly periferiýa himoreptorlaryň gyjyndyrylmagy bilen saklanýan şertdir. Bu ýüze çyksa, näsaglara dem almak üçin ýokary konsentrasiýaly kislorod berlende, gipoksiýanyň dem alşyna täsir ediji täsiri ýeňilleşer, bu bolsa dem alyş merkeziniň depressiýasyny agyrlaşdyrar we hatda dem alyş tussaglygyna sebäp bolar.
Öňüni alyş çäreleri: II dem alyş kadaly kadaly dem almagy dowam etdirýän näsaglara pes konsentrasiýaly, pes akymly üznüksiz kislorod (kislorod akymy 1-2L / min) beriň.
Näme üçin agyr hassalar ýokary akymly kislorod dem alyşy wagtynda dynç almaly?
Criticalagdaýy we ýiti gipoksiýasy bolanlar üçin ýokary akymly kislorod 4-6L / min. Bu kislorodyň konsentrasiýasy 37-45% -e ýetip biler, ýöne wagt 15-30 minutdan geçmeli däldir. Zerur bolsa, her 15-30 minutdan gaýtadan ulanyň.
Bu görnüşdäki hassanyň dem alyş merkezi, bedende kömürturşy gazynyň saklanmagyna az duýgur bolany üçin, esasan, aorta bedeniniň himoreptorlaryny we karotid sinuslaryny refleksleriň üsti bilen dowam etdirmek üçin gipoksik kisloroda bil baglaýar. Näsaga ýokary akymly kislorod berilse, gipoksiki ýagdaý Boşadylanda, aorta bedeni we karotid sinusy bilen dem almagyň refleks gyjyndyrmasy gowşaýar ýa-da ýok bolýar, bu bolsa apne we ömre howp salýar.
Iş wagty: Oktýabr-23-2024