Bahar, esasanam polen köp bolanda, allergiýanyň köp ýüze çykýan möwsümidir.
Bahar poleniniň allergiýasynyň netijeleri
1.Akyn alamatlar
- Dem alyş ýollary: asgyrmak, burun dykylmagy, burnuň akmagy, bokurdagyň gyjyndyrylmagy, üsgülewük we agyr ýagdaýlarda demgysma (dem almak, dem almak kyn)
- Gözler: konýuktiwit (gyzarmak, ýyrtylmak, ýanmak duýgusy
- Deri: uýalar, ekzema ýa-da ýüzüň çişmegi
- Bütin beden: ýadawlyk, kelle agyry, ukynyň bozulmagy
2. Uzak möhletli täsirler
- Gaýtalanýan allergiýa dowamly rinit, sinüzit ýa-da demgysma keselini hasam erbetleşdirip biler
- Durmuşyň hiliniň peselmegi, işe, okuwa we açyk howada täsir edýär
Springazda umumy polen allergiýasy döredýän ösümlikler
Polen allergiýasy esasan ýel bilen tozanlanan ösümlikler (tozanlamak üçin ýele bil baglaýar) sebäpli ýüze çykýar. Olaryň polenleri ýeňil, köp we ýaýramak aňsat. Adaty allergenler:
Polen allergiýasy üçin öňüni alyş çäreleri
1. Poleniň täsirini azaltmak
- Iň ýokary sagatlardan gaça duruň: Güneşli günlerde poleniň konsentrasiýasy irden 10-dan agşam 4-e çenli iň ýokarydyr, şonuň üçin daşary çykmaň
- Gapylary we penjireleri ýapyň: Poleniň otaga girmeginiň öňüni almak üçin arassa howa ulgamyny ýa-da kondisioner ulanyň
- Daşky gorag: Polenlere garşy maskalar (N95 ýaly), äýnek, uzyn ýeňli eşik geýiň we öýe gaýdanyňyzdan soň suwa düşüň we eşik çalşyň.
2. Daşky gurşawa gözegçilik
- HEPA süzgüçli howa arassalaýjy ulanyň we kondisioner süzgüçini yzygiderli arassalaň
- Gülleri içerde goýmakdan gaça duruň (liliýa, günebakar we beýleki mör-möjekler bilen tozanlanan güller, umuman töwekgelçiligi pes, ýöne duýgur adamlarda alamatlary güýçlendirip biler)
3. Ilki bilen gatyşmak
- Allergiýa möwsüminden 1-2 hepde öň antihistaminikleri ulanyp başlaň (lukmanyň görkezmesi zerur)
- Sensitiveokary duýgur adamlar allergenleri ýüze çykaryp, maksatly gorag meýilnamalaryny düzüp bilerler
Polen allergiýasyny bejermek
1. Neşe serişdelerini bejermek
- Antihistaminikler: Cetirizin, Loratadin (burun gyjyndyrmasyndan we asgyrmakdan dynmak üçin)
- Burun pürküji gormonlary: budesonid, mometazon furoat (burun dykylmagyny we çişmegi aýyrýar)
- Leýkotrien reseptorlaryna garşy çykýanlar: Montelukast natriý (demgysma garşy kömekçi)
- Gyssagly kömek: Demgysma hüjüminde salbutamol inhalerini ulanyň we hüjüm agyr bolsa derrew lukmançylyk kömegine ýüz tutuň
2.Immunoterapiýa (desensitizasiýa bejergisi)
- Allergen ekstraktlaryny iki gezek dolandyrmak ýa-da subkutan sanjym arkaly çydamlylyk kem-kemden gowulaşýar, uzak möhletli we gaýtalanýan allergiýasy bolan adamlar üçin amatly.
Allergiýa bejergisinde kislorod konsentratorlarynyň roly
1. Ulanylýan ssenariýler
- Polen allergiýasy agyr demgysma ýa-da dem almakda kynçylyk döredýär, netijede gan kislorod bilen doýgunlygy azalýar (<95%)
- Näsagyň dowamly dem alyş keselleri bar (COPD, öýken fibrozy) we polen möwsüminde alamatlar hasam güýçlenýär.
2. Funksiýalar we çäklendirmeler
- Goşmaça kislorod üpjünçiligi: gipoksiýany aýyrýar we organlaryň zeperlenmeginiň öňüni alýar, ýöne allergiýany özleri bejerip bilmeýär
- Beýleki bejergiler bilen hyzmatdaşlyk etmeli: allergiýa garşy dermanlar, bronhodilatatorlar we ş.m. şol bir wagtda ulanylmaly
- Gerek däl enjamlar: ildumşak allergiýa kislorod konsentratoryny talap etmeýär we diňe lukmanyň baha bermeginden soň ulanylyp bilner
3. Ulanyş çäreleri
- Kislorod konsentratory poleniň howa girelgesiniň ýapylmazlygy üçin süzgüçi yzygiderli arassalamaly
- Poleniň konsentrasiýasyny azaltmak üçin içerde howa arassalaýjylary zerur
Iş wagty: 15-2025-nji aprel